Поиск

Евсеич

Анчах Найдӑна Евсеич ҫавӑн пек вӗрентнӗ: вӑл мулкач куҫа курӑнсан та хуллен хӑвалать, «унӑн хӑнӑхӑвӗ урӑхла».
Но Найду Евсеич приучил так, что она и «взрячую» гонит тихо: «сноровка другая».

Евсеич лӑпкӑн, васкамасӑр, ҫырма еннелле, утрӗ, эпӗ, йӗри-тавралла пӑхкаласа, вӑрман хӗррипе те, проҫҫек тӑрӑх та пеме меллӗ пулмалла вырӑн тупса тӗм хыҫне тӑтӑм.
Евсеич спокойно, не спеша направился к яру, а я, осмотревшись, выбрал местечко и стал за куст так, чтобы можно было стрелять и вдоль полосы и по просеке.

Евсеич вырӑнсем валеҫсе пачӗ.
Евсеич распределил места:

Чуптума тытӑнтӑр-и? — шӳт турӗ Евсеич.
Целоваться полезла! — шутил Евсеич.

— Пуҫлар, — терӗ те Евсеич хавассӑн, пӑшалне хулпуҫҫи ҫинчен хывса илме тытӑнчӗ.
— Начнем, — весело сказал Евсеич и стал снимать ружье с плеча.

Евсеич хӑй аллине ун хулпуҫҫийӗ ҫине ачашшӑн хучӗ.
Евсеич ласково положил ему руку на плечо.

— Аван! — терӗ Евсеич, кӑмӑллӑн кулса.
— Хорошо! — улыбаясь, сказал Евсеич.

Вӗсем варкӑш ҫил вӗрнӗ чух ачашшӑн шавланӑшӑн юрататӑп, вӗсем кӑнтӑрпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрекен, иртнӗ вӑхӑтсенче питӗ хӑрушӑ пулнӑ типӗ ҫил ахӑрса килсен чӗтрене-чӗтрене, анчах та парӑнмасӑр, вӑйпа сирсе янӑшӑн юрататӑп, вӑрманти ҫӗнӗ кайӑксене йышӑнса вырнаҫтарнӑшӑн, июльри шӑрӑхра сулхӑн парса тӑнӑшӑн юрататӑп, юлашкинчен — вӑл манӑн пурнӑҫӑн та, Евсеич пурнӑҫӗн те пысӑк пайӗ, тата манпа юнашар енчен енне сулланарах утса пыракан Петьӑн пӗтӗм пурнӑҫӗ пулнӑшӑн юрататӑп.
Люблю за ласковый шум во время легкого ветерка; за силу, с которой они, содрогаясь, отражают налеты страшного когда-то юго-восточного суховея; за то, что они приютили новых лесных птиц; за прохладу в июльский зной; люблю и за то, что в них большой кусок и моей жизни, и жизни Евсеича, и вся целиком жизнь Пети, который шагает вразвалку рядом со мною.

— Эпир ҫапла калаҫкаласа лартӑмӑр, унтан эпӗ Петьӑн заочнӑй контрольнӑй ӗҫне тӗрӗслерӗм, юлашкинчен, сывпуллашнӑ чух, Евсеич мана: — Эппин, ыран хирсене мулкачсенчен тасатма кӗрӗшетпӗр, — терӗ.
Поговорили мы так, потом я проверил заочную контрольную работу Пети, а на прощание Евсеич сказал: — Завтра, значит, берем подряд на очистку поля от зайцев.

Хӑйне кирлӗ статьясене пурне те пӗлет вӑл, — килӗшрӗ Евсеич.
Статьи он все знает, которые ему надобны, — поддержал Евсеич.

— Анчах хӑйне тытма ҫук, — хушса хучӗ Евсеич.
— А уловить невозможно, — добавил Евсеич.

Евсеич чӗнмерӗ, шухӑша кайрӗ.
Евсеич помолчал, подумал.

Евсеич пӗр хушӑ чӗнмесӗр ларчӗ те малалла кулмасӑрах калама пуҫларӗ:
— Евсеич помолчал немного и продолжал уже серьезно:

Паллах ӗнтӗ, ҫапла пурӑнать, — Евсеич аллине питӗ ӑнланмалла сулса илчӗ: ывҫипе сывлӑша ҫавӑрса тытрӗ, унтан чышкине чӑмӑртарӗ те кӗсйине чиксе хучӗ.
Ясно дело, живет так, — Евсеич сделал выразительный жест — сгреб ладонью воздух, сжал кулак и сунул в карман.

— Эпир асаннене те, аннене те колхоз машини ҫине лартса хулана пасара ӑсатрӑмӑр, хамӑр вара, Петрухӑпа иксӗмӗр, тӗтӗм кӑларатпӑр… — тесе пӗлтерчӗ Евсеич.
— А мы, — сообщает Евсеич, — бабку и мамку проводили в город на базар на колхозной машине, а сами, значит, с Петрухой дым коромыслом разводим…

Евсеич Петя лӑпланассине кӗтсе илчӗ те, патронсене аяккалла илсе хурса, чӗлӗмне тултарчӗ.
Евсеич подождал, пока Петя успокоится, и, отложив в сторону патроны, набил трубку.

— Ара… йӗм анса ларнине аса илтӗмӗр-ҫке, — тесе пӗлтерчӗ Евсеич кула-кула.
— Да вот вспомнили, как… порты соскочили, — смеясь, сообщил Евсеич.

«Евсеич патне каям-ха, — тесе шухӑшларӑм:
«Пойду-ка, — думаю, — к Евсеичу.

— Сывӑ пул, Евсеич!
— До свидания, Евсеич!