Поиск
Шырав ĕçĕ:
Вӑл вырӑс салтакӗн, вырӑс командирӗн хӑйне, хӑйпе пӗрле тата Суворовпа пур вӑрҫӑсемпе походсенче те пулнӑ ҫынсем ҫине ҫирӗп шанса тӑнӑ, Беннигсен: «Франци ҫарӗнче аслӑ генералсем туллиех, пирӗн кӑшт пултараканнисем те ҫук» тесе ҫырнӑ пулсан, Михаил Илларионович хӑй арӑмӗ патне акӑ епле ҫырнӑ: «ҫарӑн шухӑш-кӑмӑлӗ аван, лайӑх генералсем нумай… Шанчӑксем манӑн туллиех… Россия чапӗшӗн ӗҫсене аванлатма шутлатӑп…» тенӗ.
II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Константин, вырӑс ҫарӗнчи пур лайӑх йӑла йӗркесене путлантарма пиччӗшне пулӑшаканскер, Барклая тивӗҫсӗр айӑпланипе, усал хыпарсем, кӑларса янипе вырӑс ҫарне хирӗҫ ҫӗнӗ преступлени тунӑ.
II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Хӗрӗх ҫичӗ ҫул пурӑннӑ ӗмӗрӗнче вӑтӑр ҫулне вӑл вырӑс ҫарӗнче служить тунӑ, 1788 ҫултан пуҫласа, 1812 ҫула ҫитиччен вырӑс ҫарӗн ҫапӑҫӑвӗсенче вӑл пуринче те пулнӑ.
II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вырӑс ҫарӗ ҫинчен калакан чи лайӑх сочиненисене, вырӑссен чи лайӑх карттисене ун валли ятарласах французла куҫарнӑ.На французский язык были переведены для него лучшие сочинения о русской армии, русские карты.
I сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вырӑс ҫарӗсем пӗр хускалмасӑр тӑнипе хавхаланса, Наполеонпа султан хӗтӗртнипе аслӑ визирь хӑйӗн ҫарне 70000 ҫынна ҫити ӳстернӗ те, Дунай урлӑ каҫса вырӑс ҫарӗн позицийӗсем ҫинелле кайнӑ.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вырӑс ҫарне вӑл Фридленд патӗнче япӑх позицие тӑратнӑ, унӑн айӑпӗпе вара вырӑссен пиншер салтакӗсем пӗтнӗ.
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вырӑс патши пӗтме кӳртсе янӑ ҫав хӑрушӑ ҫапӑҫура вырӑс салтакӗсем ҫирӗмпилӗк пин ҫын ытла пӗтнӗ.в котором они потеряли двадцать пять тысяч товарищей, посланных на гибель русским царем.
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вырӑс ҫарӗ тӳснӗ мӑшкӑлшӑн Кутузов та, ҫавнашкалах Аустерлиц патӗнчи шурлӑхсемпе кӳлӗсенче вилнӗ пиншер вырӑс салтакӗсем те, хӑйсене хупӑрласа илнӗ тӑшманпа ҫапӑҫса вилнӗ пиншер геройсем те айӑплӑ пулман.
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Виҫӗ тӗрлӗ ҫартан (артиллери, пехота, кавалери) уйрӑлми пӗтӗҫсе тӑракан Наполеонӑн корпусӗсемпе дивизийӗсене хирӗҫ вырӑссен ӑнсӑртран пӗрлештернӗ чаҫӗсен колоннисем тӑнӑ, ҫитменнине тата вырӑс салтакӗсем перессе французсенчен икӗ хут ытла вӑрахрах пенӗ.
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Император приказӗсене хирӗҫ тӑни, Австри генералӗсемпе тавлашни, отставкӑна тухни — ҫаксем пурте ӑна вырӑс патши курайманлӑхӗнчен хӑтарайман пулӗччӗҫ, ҫапла туни вырӑс ҫарне аркатса тӑкассинчен те упраса хӑварайман пулӗччӗҫ.
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Хӑйӗн ҫарӗн тӗп вӑйӗсене вӑл вырӑс ҫарӗ ҫине шывӑн сулахай енчи ҫыранӗнчи фронтран тапӑнма, Бернадот корпусне Дунай урлӑ Кремс патӗнче каҫса вырӑс ҫарне тылран атакӑлама хушнӑ.
V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
«Вырӑс мужикӗсем, — тесе вулатпӑр унӑн ҫырӑвӗнче, — управитель вӗсене хӗсӗрлени ҫинчен пит пысӑк жалоба ҫырса панӑ, вырӑс мужикӗсем пурте инҫетри дачӑра халиччен управитель пулса пурӑннӑ Теленкова каллех хӑйсен управителӗ тӑвасшӑн, мужиксем каланӑ тӑрӑх, вӑл чӑнласах та ырӑ кӑмӑллӑ ҫын иккен».
III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Ҫав кунах курьерсем ҫӗнӗ императорӑн указӗсене илсе пӗтӗм ҫӗршыв тӑрӑх тухса кайнӑ: вырӑс ҫарне каялла — вырӑс ҫарӗ ҫапса ҫӗмӗрнӗ, ун чухнехи пур ҫарсенчен те кайра шутланакан Прусси ҫарӗ ҫулӗ ҫине тӑратнӑ.
III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Анчах вырӑс ҫарне, вырӑссен вӑрҫӑ искусствине I Петр патшапа Суворов илсе пынӑ ҫӗнтерӳллӗ ҫул ҫинчен пӑрса янӑ та, ӑна ҫӗнӗрен темиҫе вуншар ҫуллӑха каялла тӑратса хӑварнӑ.
II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Суворов ертсе пынипе вырӑс салтакӗсем Рымник, Висла, Дунай шывӗсем ҫинче тунӑ ҫӗнтерӳсем вырӑс салтакӗсене пӗтӗм тӗнчипе чапа кӑларнӑ.
II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вырӑс ҫарӗн малалла ҫапӑҫма чӑрмавсем пулса тӑнисене, вырӑс салтакӗсем тертленсе пӗтнине, вӗсем хисеп тӗлӗшӗнчен те сахаллине тата ҫитес вӑхӑтрах кӗркуннехи йӗпе-сапа ҫанталӑк пуҫланассине пӗлсе, туроксем нихӑш енчен те чакасшӑн пулман.
II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Кунта, разведкӑна ярсан, вырӑс ҫарне вӑл Кинбурн патне илсе тухнӑ, ҫапла вӑл тӑшмана пӗтӗмӗшпех ҫӗмӗрме вырӑс ҫарне майсем туса панӑ.Здесь, посланный в разведку, он вывел русские войска к Кинбурну, обеспечив им полный успех.
II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Акӑ вӗсем Иван Грознӑй патшан ҫарӗсем Хусан хули ҫине штурмласа тапӑнса пынине сӑнаҫҫӗ, е Петр ятлӑ вырӑс платникӗ Голланди ҫӗршывӗнче карапсем тӑвакан верфьра мӗнле ӗҫленине, е тата Полтава патӗнче вырӑссем шведсене аркатса тӑкнине курса савӑнаҫҫӗ.
Иккӗмӗш сыпӑк // Иван Васильев. Рысс Е. Хӗрача ашшӗне шырать: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 140 с.
Манӑн чунӑм вырӑс чунӗ, манӑн юнӑм та вырӑс юнӗ…»
Пӗр киллӗ Овсяников // Николай Степанов. Тургенев И. С. Сунарҫӑ ҫрса пынисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 172 с. — 39–58 с.
Вара вӑл вӗсем умӗнче сӑмах калама тытӑннӑ: «Эпӗ хам та вырӑс, — тет, — эсир те вырӑс; эпӗ хамӑрӑнне, вырӑссенне пурне те юрататӑп…Стал он им речь держать: «Я-де русский, говорит, и вы русские; я русское все люблю…
Пӗр киллӗ Овсяников // Николай Степанов. Тургенев И. С. Сунарҫӑ ҫрса пынисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 172 с. — 39–58 с.