Корпус чувашского языка

Кимас-кӳлли ялӗ патне ҫитичченхи юлашки сивӗ каҫ ҫапла иртрӗ.

Так проходила морозная ночь, последняя перед Кимас-озером.

Ҫиччӗмӗш сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Фиш Г.С. Кимас-кӳлли ялӗ парӑнни: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 140 с.

«Нимӗҫ салтакӗсен 50 — 60 ҫынлӑ, виҫӗ офицерлӑ тата нумай нимӗҫ-колонистсемлӗ отрячӗ, Ташино ялне ҫитсе, яла ҫавӑрса илчӗ те вара офицерсенчен пӗрийӗ 15 ҫултан пуҫласа 70 ҫула ҫитичченхи пур арҫынсене те ял тулашне, кӗтӳ хӑвалакан вырӑна, хӑвӑрт тухма приказ пачӗ.

«Германский отряд в 50–60 человек при трех офицерах и многих немцах-колонистах прибыл в Ташино, оцепил село, и один из офицеров отдал приказание, чтобы все мужчины от 15 до 70 лет немедленно вышли за деревню на выгон.

Командир боецсемпе сывпуллашать // Николай Степанов. Герасимов, Е. Щорс: [тулли мар вӑтам шкулсем валли] / Е. Герасимов, М. Эрлих; Н. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1940. — 208 с.

Бретань вӑрманӗсен 1792-мӗш ҫултан пуҫласа 1800-мӗш ҫула ҫитичченхи историйӗ ҫинчен ҫырсан, хӑех пӗр уйрӑм кӗнеке пулнӑ пулӗччӗ; вӑл халӑх хушшинче ҫӳрекен халап историйӗпе ҫыхӑннӑ пекех, Вандейӑра пулса иртнӗ пысӑк ӗҫпе ҫыхӑнса тӑрать.

История бретонских лесов с 1792 по 1800 год могла бы составить предмет совершенно самостоятельного труда, являясь как бы легендой в обширной вандейской эпопее.

I. Вӑрмансем // Михаил Рубцов. Гюго Виктор. Тӑхӑрвун виҫҫӗмӗш ҫул: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 282 с.

Ҫирӗм ҫултан пуҫласа хӗрӗх ҫула ҫитичченхи рабочисене пурне те список тӑрӑх чӗнсе кӑларчӗҫ те, вӗсене ҫара илни ҫинчен пӗлтерсе, хуралласах Архангельска илсе кайрӗҫ.

Всех рабочих от двадцати до сорока лет вызвали по списку, объявили им, что они призваны в армию, и под конвоем отправили в Архангельск.

2 // Николай Степанов. Никитин, Николай Николаевич. Ҫурҫӗр шурӑмпуҫӗ: роман; вырӑсларан Н.Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 484 с.

Анчах Павел килӗнчен пуҫласа комендатура патне ҫитичченхи ҫула нихӑҫан та манас ҫук.

Зато не забыть Павлу пути от дома до комендантской.

Пиллӗкмӗш сыпӑк // Максим Данилов-Чалдун. Островский, Николай Аслексеевич. Хурҫӑ мӗнле хӗрлӗ: [роман] / Н.А. Островский. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1948. — 402 с.

Ҫемьен ҫын пуҫне тивекен тупӑш виҫине пурӑнма кирлӗ чи пӗчӗк виҫен пӗрре ҫурӑ шайӗнчен икке ҫитиччен пысӑклатнӑ, тӳлев вӑхӑтне ача виҫӗ ҫула ҫитичченхи тапхӑр таран тӑснӑ.

Размер среднедушевого дохода семьи увеличен с полуторакратной до двукратной величины прожиточного минимума, срок выплаты продлен до достижения ребенком возраста трех лет.

Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашне янӑ ҫыру (2020) // Михаил Игнатьев. http://www.cap.ru/events/events/2020-god ... /2020-chuv

Ҫыран хӗрринчи ҫӳллӗрех вырӑнсене вырнаҫса тӑнӑ казаксем, хӗрлисене кӑнтӑрла ҫыран патнелле куҫма памасӑр, вӗсен Дон хӗрринелле тухакан ҫулсем ҫинче кӗпӗрленнӗ ушкӑнӗсем ҫинелле вут-хӗм тӑкса тӑчӗҫ; анчах ку участокри сотньӑсенче ҫапӑҫма юрӑхлӑ мар казаксем (стариксемпе вунҫиччӗрен пуҫласа вунтӑхӑр ҫула ҫитичченхи ҫамрӑксем) пулнӑ пирки, вӗсем хӑйсем те, хӗрлисене хӗссе пырса, сулахай ҫыран тӑрӑх наступлени туса каясшӑн тӑрӑшмарӗҫ, ҫавӑнпа Дон урлӑ каҫасшӑн та тимлемерӗҫ.

Казаки занимали господствующие над местностью прибрежные высоты, обстреливая скопления противника на подступах к Дону, не позволяя ему днем продвигаться к берегу; но так как казачьи сотни на этом участке состояли из наименее боеспособных формирований (старики и молодежь в возрасте от семнадцати до девятнадцати лет), то и сами они не пытались перейти Дон, чтобы оттеснить красных и двинуться в наступление по левобережью.

XXIII // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Пуху пӑшал йӑтма пултаракансене — вунулттӑран пуҫласа ҫитмӗл ҫула ҫитичченхи казаксене — пурне те мобилизацилеме йышӑннӑ.

На сходе постановили мобилизовать всех способных носить оружие, от шестнадцати до семидесяти лет.

XXX // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Виҫҫӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1974. — 438 с.

Ҫар канашӗ хакне пулӑшас пирки шантарнӑ хыҫҫӑн Назаров 13 ҫултан пуҫласа 50 ҫула ҫитичченхи казаксене пурне те мобилизаци йӗркипе ҫара илесси ҫинчен пӗлтерет.

Назаров, заручившись поддержкой Круга, объявил мобилизацию казаков от 13 до 50 лет.

XVIII // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Иккӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1963. — 415 с.

2013 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне Чӑваш Республикинчи 3 ҫултан пуҫласа 7 ҫула ҫитичченхи ачасене, 2015 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне вара – 1,5 ҫултан пуҫласа 7 ҫула ҫитичченхи ачасене вырӑнсемпе тивӗҫтеретпӗр.

К 1 сентября 2013 года в Чувашской Республике будут обеспечены местами дети в возрасте от 3 до 7 лет, а к 1 сентября 2015 г. – от 1,5 лет до 7 лет.

Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ Михаил Игнатьев Патшалӑх Канашне янӑ Ҫыру (2013) // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/chuv/hierarhy.aspx?gui ... 65c49c7222

Сӑмахран, шкул ҫулне ҫитичченхи ӳсӗмри ачасене пӑхса тата асӑрхаса тӑрас енӗпе пурнӑҫлакан проектсене пулӑшу памалли виҫе пӗр илекен пуҫне 600 пин тенкӗ таран ӳсет.

В частности, размер поддержки проектов по уходу и присмотру за детьми дошкольного возраста будет увеличен до 600 тыс. рублей на одного получателя.

Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ Михаил Игнатьев Патшалӑх Канашне янӑ Ҫыру (2013) // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/chuv/hierarhy.aspx?gui ... 65c49c7222

3 ҫула ҫитичченхи ачасене пӑхакан хӗрарӑмсене вӗренсе професси илсе 2016 ҫулта ӗҫе тухас тесен районти ӗҫпе тивӗҫтерекен центра кӗтетпӗр.

Помоги переводом

Хӗрарӑмсене - професси пӗлӗвӗ // Г.КОКШИН. «Каҫал Ен», 2016.08.02

Ӗҫ килӗшӗвӗллӗ, 3 ҫула ҫитичченхи ачасене пӑхакан хӗрарӑмсем, ҫавӑн пекех ачисем 3 ҫула ҫитмен ӗҫлемен хӗрарӑмсем те вӗренсе пӗлӳ илме пултараҫҫӗ.

Помоги переводом

Хӗрарӑмсене - професси пӗлӗвӗ // Г.КОКШИН. «Каҫал Ен», 2016.08.02

Районти халӑха ӗҫпе тивӗҫтерекен центр Раҫҫей Федерацийӗн Президенчӗн 2012 ҫулхи майӑн 7-мӗшӗнчи Указӗпе отпускри, 3 ҫула ҫитичченхи ачасене пӑхакан хӗрарӑмсене професси пӗлӗвӗ парассипе, вӗсен квалификацине ӳстерессипе ӗҫлет.

Помоги переводом

Хӗрарӑмсене - професси пӗлӗвӗ // Г.КОКШИН. «Каҫал Ен», 2016.08.02

«Ката» автоҫул унки, Больница вӑрманӗ, «Радужнӑй» микрорайон, Пирогов урамӗнчен пуҫласа Шупашкар юхан шывӗ патне ҫитичченхи лаптӑкра вырнаҫнӑ сад-дача участокӗсем.

Автодорожное кольцо "Роща", Больничный лес, микрорайон "Ра­дужный", садово-дачные участки от улицы Пирогова до реки Чебоксарки.

Чӑваш Республикин "Чӑваш Республикинче миравай судьясен должноҫӗсене тата суд участокӗсем туса хурасси ҫинчен" саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. «Хыпар», 2016.07.05, 103-104№

14 ҫултан пуҫласа 18 ҫула ҫитичченхи ҫула ҫитмен ачасене вӗренӳрен пушӑ вӑхӑтра ӗҫе вырнаҫтарма, 3 ҫула ҫитмен ачисене килте пӑхакан амӑшӗсене професси пӗлӗвӗ илме тата вӗсен квалификацине ӳстерме пулӑшать.

Помогает несовершеннолетним от 14 лет до 18 лет устраиваться на работу в свободное от учебы время, матерям находящимся в отпуске по уходу за ребенком до 3-х лет получить профессиональное образование и повысить их квалификацию.

Ӳркенмен ҫын валли ӗҫ тупӑнать // Елчӗк Ен. «Елчӗк Ен», 2016.06.25

Иртнӗ ҫул пӗтӗмлетӗвӗсем тӑрӑх, эпир виҫӗ ҫултан пуҫласа ҫичӗ ҫула ҫитичченхи ачасене вырӑнпа 100 проценчӗпех тивӗҫтернӗ Раҫҫейри малта пыракан регионсен йышне кӗтӗмӗр.

По итогам прошлого года мы вошли в число передовых регионов России, которые добились стопроцентной обеспеченности местами в детских садах детей в возрасте от 3 до 7 лет.

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ 2016 ҫулта Патшалӑх Канашӗ патне янӑ Ҫыру // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?gov_id=49 ... id=2169792

40 ҫула ҫитичченхи ӑмӑртура Н.Иванова /Курнавӑш/ чи маттурри пулчӗ.

Помоги переводом

Кубок - Елчӗк ял тӑрӑхӗнче // В.КИРИЛЛОВА. «Елчӗк Ен», 2016.03.10

«Тупӑшӑва чылай енӗпе сарма май тунӑран 22 тӗллевлӗ кӑтартуран 17-шне /77%/ пурнӑҫа кӗртнӗ, - ҫак йӗркесене пайӑрланӑ О.Ланцова. - Шкул ҫулне ҫитичченхи ачасене йышӑнакан уйрӑм ҫын харпӑрлӑхӗнчи учрежденисен хисепӗ 1,4% ҫитнӗ /малтан - 1,2%/. Патшалӑх харпӑрлӑхӗ шутланман, эмелпе ваккӑн сутӑ тӑвакан аптекӑсен йышӗ 67,3% пулнӑ, халӗ - 70%. Патшалӑх тытӑмне кӗмен, пассажирсене ҫӗр ҫинчи транспортпа турттаракан организацисен муниципалитетсен хушшинчи рейсӗсен тӳпи пӗтӗм маршрут хисепӗнче малтан 20% ҫеҫ йышӑннӑ, 74,6% таран пысӑкланнӑ».

Помоги переводом

Бизнес-пĕрлĕх: «Тупăшу шайĕ пысăк!» // С.СЕРЕГИН. «Хыпар», 2016, пуш, 10; 31№

Ыйтса пӗлнисен виҫҫӗмӗш пайӗ шкул ҫулне ҫитичченхи ачасене вӗренӳ енӗпе тӗревлекен, медицина пулӑшӑвӗ паракан, кашни тӑваттӑмӗш пайӗ нумай хваттерлӗ ҫуртсене пӑхса тӑракан организацисем пулӑшу ӗҫӗ ҫителӗксӗр сӗннине ҫирӗплетнӗ.

Помоги переводом

Бизнес-пĕрлĕх: «Тупăшу шайĕ пысăк!» // С.СЕРЕГИН. «Хыпар», 2016, пуш, 10; 31№