Корпус чувашского языка

Поиск

Шырав ĕçĕ:

ҫӗрсене (тĕпĕ: ҫӗр) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Ҫӗрсене сӑнласа паракан антика ҫӑлкуҫӗсем (тӗслӗхрен Аслӑ Плиний), Индире тӗлӗнмелле халӑха асӑнаҫҫӗ, вӗсем пурӗ те 8 ҫул кӑна пурӑнаҫҫӗ имӗш.

Античные источники по землеописанию (например Плиний Старший), упоминают в Индии диковинный народ, чьи представители живут всего по 8 лет.

Одиша // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9E%D0%B4%D ... 1%88%D0%B0

Шӑпах ҫак штат авалхи Калинга патшалӑхӗн тӗп пайӗ пулнӑ — Чандрагупта Маурья ҫӗрсене ярса илнӗ вӑхӑтра никама пӑхӑнманлӑха упраса хӑварнӑ Индин йышлах мар регионӗсенчен пӗри.

Именно этот штат являет собой ядро древнего государства Калинга — одного из очень немногих регионов Индии, сохранивших независимость во время завоеваний Чандрагупты Маурья.

Одиша // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9E%D0%B4%D ... 1%88%D0%B0

Кӑтартусене ҫирӗппӗн пысӑклатса пыма ҫӗрсене кашни гектар тухӑҫлӑхне ӳстерес тӗллевпе сыватассине тивӗҫтермелле.

Для дальнейшего уверенного роста показателей следует добиваться оздоровления земель с целью повышения эффективности каждого гектара.

Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашне 2024 ҫул валли янӑ Ҫыру // Олег Николаев. https://www.cap.ru/action/activity/sobit ... sudarstven

Парка 1907 ҫулта никӗсленӗ, ун чухне нимӗҫ колони администрацийӗ Свакоппа Кейсеб юханшывӗсем хушшинчи ҫӗрсене упрамалли йышне кӗрекенсем тесе пӗлтернӗ.

Парк основан в 1907 году, когда немецкая колониальная администрация объявила земли между рекой Свакоп и Кейсеб заповедными.

Намиб-Науклуфт // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0% ... 1%84%D1%82

— Эсир пӗлетӗр вӗт-ха ӗнтӗ, пирӗн пуян тырпул акса ӳстерекен ҫӗрсене тӑшман туртса илчӗ.

Помоги переводом

Савӑнӑҫпа хурлӑх юнашарах // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

Нубире ислам тӗнӗ сарӑлма пуҫлани X ӗмӗрте Египетри арапсем ҫӗршывӑн ҫурҫӗр пайӗнчи пулӑхлӑ ҫӗрсене туянма тытӑннипе ҫыхӑннӑ, ҫапла май вара вӑл ҫӗрсем тӗп влаҫ витӗмӗнчен тухма пуҫланӑ.

Главным фактором в исламизации Нубии стал начавшийся в X в. процесс скупки плодородных земель на севере страны египетскими арабами, что в конце концов привело к фактической независимости этих земель от центральных властей.

Нуби // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1% ... 0%B1%D0%B8

Пирӗн эрӑчченхи 2500 ҫ. тӗлнелле египтянсем кӑнтӑрти ҫӗрсене тӗпчеме пуҫланӑ ҫапла май вӗсем унталла куҫнӑ, хальхи вӑхӑтра Нуби ҫинчен мӗн пӗлни те йӑлтах вӗсемпе ҫыхӑннӑ, египетсем унӑн ҫурҫӗр пайне Уауат тенӗ, кӑнтӑр пайне вара — Куш.

Около 2500 г. до н. э. египтяне начали продвигаться на юг, и от них происходит большинство наших знаний о Нубии, северную часть которой египтяне называли Уауат, а южную — Куш.

Нуби // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1% ... 0%B1%D0%B8

Пӗрисем ӑнлантарнӑ тӑрӑх ун шутне Нилӑн пӗтӗм облаҫӗ, Египетран Абиссини таран выртакан кӑнтӑралли ҫӗрсем кӗнӗ, теприсем Асуанпа Атбара вӑрри хушшинчи ҫӗрсене кӗртнӗ, виҫҫӗмӗшсем — иккӗмӗш шыв сиккин облаҫне тата авалхи нобадсен ҫӗршывне (тепӗр май нубсен ҫӗршывӗ теҫҫӗ, «Уади Нубара»).

По одной из интерпретаций к ней относилась вся область Нила к югу от Египта до Абиссинии и южнее, по другой — пространство между Асуаном и устьем Атбары, по третьей — область второго водопада, страна древних нобадов, или нубов («Уади Нуба»).

Нуби // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1% ... 0%B1%D0%B8

Тӑлӑх арӑм хирӗҫ тӑни, ҫурхи шыв сарӑлнӑ пек, ҫыранран тухса кайнӑ, пӗр ялтан пӗтӗм районӗпе сарӑлнӑ, Атӑл леш енне, ытти, аякри ҫӗрсене вӗҫсе кайнӑ.

Помоги переводом

Тӑранайми вӑрҫӑсем // Николай Сорокин. Сорокин Н.М. Тӑлӑх арӑм минтерӗ. Савнисен романӗ. – Шупашкар: «Ҫӗнӗ Вӑхӑт», 2019. – 216 с.

Хула хӑй таврашӗнчи ҫӗрсене вӑйлӑ витӗм кӳнӗ, таврари йышлӑ вырӑнти калаҫусене пӗр евӗрлӗ тума пулӑшнӑ.

Город оказывал сильное влияние на окружающие его земли и содействовал приведению в единообразие существовавшие в округе диалекты.

Гронинген // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1% ... 0%B5%D0%BD

Квебека 1608 ҫулхи утӑн 3-мӗшӗнче ҫӗнӗ ҫӗрсене уҫакан тата дипломат Самюэль де Шамплен унччен Стадакон ятпа паллӑ пулнӑ тахҫанах пӑрахса кайнӑ ирокезсен ялӗ вырӑнӗнче никӗсленӗ.

Квебек был основан Самюэлем де Шампленом, французским исследователем и дипломатом 3 июля 1608 года, на месте давно заброшенного ирокезского поселения под названием Стадакона.

Квебек // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0% ... 0%B5%D0%BA

Кӳлмеке ҫитсен тӗрлӗ вырӑна ҫитсе курнӑ хыҫҫӑн ҫӗнӗ ҫӗрсене уҫакан тата унӑн экипажӗ Гаспе заливне пырса тухнӑ, унта вӗсем кӗтмен ҫӗртсен кӑк америка халӑхӗн пысӑк ушкӑнӗпе тӗл пулнӑ.

В заливе исследователь и экипаж посетили различные места и вышли к заливу Гаспе, где у них состоялась неожиданная встреча с большой группой коренных американцев.

Квебек // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0% ... 0%B5%D0%BA

Ку вырӑнсене ҫул тупма пултарсан Картье ҫӗнӗ тинӗс ҫулне те, унпа пулса иртесен суту-илӗве те, тупнӑ ҫӗрсене те тытса тӑма пултарӗччӗ, ҫапла май Хӗвелтухӑҫ пуянлӑхӗ унӑн аллинче пулнӑ пулӗччӗ.

Если бы он смог туда добраться, Картье был бы в состоянии установить контроль над территорией и торговлей в этом новом морском пути к богатствам Востока.

Квебек // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0% ... 0%B5%D0%BA

1961 ҫултанпа Антарктика килӗшӗвӗпе ҫӗрсене пайланӑ чухне сиксе тухакан мӗнпур ыйтусене татса парассине вӑхӑтлӑха чарнӑ.

С 1961 года все существующие территориальные претензии заморожены согласно Договору об Антарктике.

Кӑнтӑрти Шетланд утравӗсем // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D3% ... 0%B5%D0%BC

Юшкӑнпа тӑрантарнӑ ҫӗрсене вара кирек мӗн ларт — пурте ӳсме тивӗҫлӗ.

Помоги переводом

Пурнӑҫ йывӑҫҫи // Михаил Сунтал. Сунтал Михаил. Ҫӑтмах. Фантастикӑллӑ повесть. Шупашкар, 2009. — 120 с.

Ҫаратса хӑварнӑ ҫӗрсене патша правительстви офицерсемпе чиновниксене пит нумай валеҫсе панӑ.

Опустошенные земли щедро раздавались царским правительством офицерам и чиновникам.

Кавказӑн Хура тинӗс хӗрринчи хуҫалӑх тата халӑх пурӑнӑҫӗ мӗнле лайӑхланса пырать // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫавӑнпа та совет влаҫӗ пуринчен малтан ҫӗрсене шӑварас ӗҫ ҫине пӑхрӗ.

А поэтому советская власть прежде всего обратила внимание на орошение.

Пушӑ хирсен зонинче хуҫалӑх епле аталанать тата халӑх пурӑнӑҫӗ мӗнле лайӑхланса пырать // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пушӑ хирсенчи халӑхран чи лайӑх ҫӗрсене турта-турта илнӗ, вӗсенчен ҫӗрмамӑкне, выльӑх-чӗрлӗхне пит йӳнӗ хакпа илсе тӑнӑ.

У народов пустынь отнимали лучшие земли, за бесценок скупали хлопок и скот.

Октябрьти социализмлӑ Аслӑ революциччен пушӑ хирсен зонинчи халӑх мӗнле пурӑннӑ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пушӑ хирсен зонинчи ҫӗрсене патша правительстви хӑй аллине хӗҫпӑшалпа пырса ярса илнӗ.

Силой оружия захватило царское правительство расположенные в зоне пустынь земли.

Октябрьти социализмлӑ Аслӑ революциччен пушӑ хирсен зонинчи халӑх мӗнле пурӑннӑ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Шывсӑр ҫӗрсене шӑвармашкӑн юханшывсем патӗнчен хирелле ӗлӗкренпех каналсем (арыксем) чавса яраҫҫӗ.

Для орошения безводных земель с давних пор отводят от рек каналы (арыки).

Пушӑ хирсен зонинче пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Страницы:

Сайт:

 

Статистика

...подробней