Корпус чувашского языка

Крымӑн кӑнтӑрти хӗррине тата Кавказӑн Хура тинӗс хӗрринчи вырӑнсене ҫурҫӗрти сивӗ ҫилсенчен тусем хӳтӗлесе тӑраҫҫӗ, ҫавӑнпа унта климат ӑшӑ, тропик ҫумӗнчи пек.

Южный берег Крыма и Черноморское побережье Кавказа защищены с севера от холодных ветров горами и имеют теплый подтропический климат.

Климат // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тинӗс хӗрринчи вырӑнта тусем пит ҫӳле хӑпарса тӑраҫҫӗ, вӗсем ӑна ҫурҫӗрти сивӗ ҫилсенчен пит аван хӳтӗлесе тӑраҫҫӗ.

Над побережьем высоко вздымаются горы — прекрасная защита от северных холодных ветров.

Кавказӑн Хура тинӗс хӗрри // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Крымӑн кӑнтӑрти хӗррине ҫурҫӗртен вӗрекен енне ҫилсенчен Крым тӑвӗсем хӳтӗлесе тӑраҫҫӗ.

Южный берег Крыма защищен от холодных северных ветров Крымскими горами.

Ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Анах тӑм тивесрен кӗленче калпакпа хӳтӗленӗ, сивӗ ҫилсенчен каркӑҫпа карса ӑшӑтнӑ.

Ее, а не вас накрывал стеклянным колпаком. Ее загораживал ширмой, оберегая от ветра.

XXI // Юрий Артемьев. Сент-Экзюпери Антуан де. Пӗчӗкҫеҫ принц: аллегориллӗ повесть-юмах. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 64 с.

Кам ҫилсенчен хӑрамасть, пӑрлӑ шыв алӑсене кукӑртса лартнӑ чух нӑшӑкламасть, кама тинӗс чирӗ хуҫаймасть — ҫав килет кунта.

Помоги переводом

21. Тайгари пикник // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Канма ларнӑ улӑп пек, турачӗсемпе ҫӗртен тытнӑ ват йӑмрасем кивӗ пӳрте хӗлле хаяр ҫилсенчен, ҫулла шӑрӑхран сыхлаҫҫӗ.

Словно присевшие отдохнуть великаны, развесистые ивы охраняют старый дом зимой от злобных ветров, а летом от жары.

Туптать // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Ачасен вигвамӗ ҫилсенчен хӳтӗлекен йывӑҫсен сулхӑнӗнче ларнӑ, кунта ачасем кашни кунах выляма пынӑ.

Детский вигвам был раскинут в тени деревьев, защищавших его от ветра, и дети ежедневно приходили сюда играть.

Ту арӑсланӗн йӗррипе // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Джеймс Ш. Пӗчӗк индеец Синопа: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 109 с.

Шывра ҫӗресрен вӗсене вӑйлӑ ҫилсенчен хӳтӗрех вырӑнсене, курӑк ҫине сарса хунӑ.

Но чтобы они не погнили в воде, иногда их расстилали на траву в защищенном от сильного ветра месте.

Сӳс-кантӑр, ҫип ҫинчен // Валентина Минеева. Минеева В.А. Чӑвашсен эрешлӗ пир-авӑрӗ: кӗнеке-альбом. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2008. — 182 с.

Килсе ҫитекен ҫавра ҫилсенчен пӗри фургон ҫумне пырса ҫапӑнса, саланса кайнӑ пек пулнӑ та сывлӑша хуп-хура тусан тултарса лартнӑ.

Один из надвигавшихся смерчей, натолкнувшись на фургоны, как бы рассыпался и наполнил воздух густой черной пылью.

IV сыпӑк // Феодосия Ишетер. Рид, Томас Майн. Пуҫсӑр юланут: роман / Майн Рид; вырӑсларан Ф. Ишетер куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1949. — 412 с.

Хаҫатсенче вӑл Атӑл таврашӗнчи ҫӗршыва кӑнтӑртан вӗрекен вӗри ҫилсенчен хӳтӗлемелли вӑрман йӑрӑмӗсем лартма сӗннӗ; Атӑла тарӑнлатасси ҫинчен шухӑшланӑ.

В газетах он предлагал построить лесополосы для защиты Поволжья от горячих ветров, дующих с юга; задумывался об углублении Волги.

Н. Г. Гарин-Михайловский ҫинчен // Хӗветӗр Уяр. Гарин-Михайловский Н.Г. Тёмӑн ача чухнехи пурнӑҫӗ: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 164 с. — 158–163 с.

Вӗсем, стена пекех, сада сивӗ ҫилсенчен сыхлаҫҫӗ.

Они стояли ровной стеной, защищая сад от холодных ветров.

Груша // Николай Резюков. Воронкова, Любовь. Тантӑшсем шкула каяҫҫӗ; вырӑсларан Н.Резюков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1954. — 48 с.

Джон Мангльс яхтӑна тӑма шанчӑклӑрах вырӑн шырама пикенчӗ, мӗншӗн тесен утравӑн уҫӑ гаванӗ ҫурҫӗрпе хӗвелтухӑҫ хушшинчен тата ҫурҫӗр енчен вӗрекен вӑйлӑ ҫилсенчен карапа питӗ начар хупӑрласа тӑрать.

Джон Мангльс занялся поисками безопасного места для стоянки, так как открытая гавань острова очень плохо защищала корабль от порывов северо-западных и северных ветров.

Иккӗмӗш сыпӑк // Иван Митта. Жюль Верн. Грант капитан ачисем: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 36 с. — 500 с.

Бухта ҫилсенчен аван хӳтӗленсе тӑрать пулсан та хумсем меслетсӗр вӑйпа киле-киле ҫапаҫҫӗ.

Прибой был необычайно силён, несмотря на то, что бухта хорошо защищена от ветра.

Саккӑрмӗш сыпӑк // Иван Митта. Жюль Верн. Грант капитан ачисем: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 36 с. — 500 с.

— Пӑр ҫапасси вӑл — ҫутҫанталӑк вӑйӗ, хӑр ҫилсенчен хӑрамастӑп эпӗ.

— Град — стихия, а суши я не испугаюсь.

XXIX сыпӑк // Мария Ухсай. Бабаевский, Семен Петрович. Ылтӑн ҫӑлтӑр кавалерӗ: икӗ кӗнекеллӗ роман; вырӑсларан Мария Ухсай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 568 с.

Шӑтса тухнӑ йывӑҫсене ҫеҫенхирти хӑй тӗллӗн ӳсекен курӑксенчен тата вӑйлӑ тип ҫилсенчен сыхланма эпир йывӑҫсем шӑтсан пирвайхи ҫулсенчех, кунта кӑтартса панӑ пек, тӗрлӗ ялхуҫалӑх культурисене акатпӑр.

Для защиты проросших деревьев от произрастающих в степи кустарников и сильного сухого ветра мы в первый же год, как здесь показано, высеиваем различные сельскохозяйственные культуры.

XIX // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Виҫӗ кун иртсен ҫеҫ эпӗ киле таврӑнтӑм (халӗ ӗнтӗ эпӗ хамӑн палаткӑпа ҫӗрпӳртӗме «кил» тетӗп), ҫав тӗлӗнмелле илемлӗ улӑх ҫинчен шухӑшлама пуҫларӑм, унӑн паха вырӑнӗ ҫинчен, унти вӑрмансем, улма-ҫырла йывӑҫҫисем ҫинчен, ҫав улӑх сивӗ ҫилсенчен хӳтӗ вырӑнта пулни ҫинчен, унта мӗн чухлӗ таса та лайӑх ҫӑлкуҫӗсем пулни ҫинчен шухӑшларӑм.

Лишь через три дня я добрался до дому (так я буду теперь называть мою палатку и пещеру) и с восхищением вспоминал чудесную долину, открытую мной, представлял себе ее живописное местоположение, ее рощи, богатые плодовыми деревьями, думал о том, как хорошо она защищена от ветров, сколько в ней благодатной родниковой воды.

Вуннӑмӗш сыпӑк // Василий Хударсем. Даниэл Дефо. Робинзон Крузо тинӗс ҫулҫӳревҫин пурнӑҫӗ тата вӑл курнӑ тӗлӗнмелле мыскарасем: роман; Василий Долгов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1970. — 5–280 с.

Кӑнтӑр енчен килнисене тӑм тивесрен, сивӗ ҫилсенчен епле сыхласа хӑварасси ҫинчен ушкӑнӗпе ларса шухӑшларӑмӑр.

Вот мы и мозговали всей артелью, как от заморозков южан укрыть да от ветров холодных сберечь.

24-мӗш сыпӑк // Валентин Урташ. Алексей Мусатов. Стожар. Валентин Урташ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951

Вӑл пуш хирти ҫилсенчен те юлмасть, Вӑл сивӗнмест, вӑл улталамасть.

Он и от вихря в степи не отстанет, Он не изменит, он не обманет.

Бэла // Николай Пиктемир, Нестор Янкас. Михаил Лермонтов. Пирӗн вӑхӑтри герой. Н. Пиктемирпа Н. Янкас куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑвашкӗнекеиздат, 1964

Тем сиксе тухман-ши унта тесе Тамара хӗллехи сивӗ ҫилсенчен хӳтӗленмелӗх ҫыпӑҫтарнӑ хутсене вистесе кантӑкне уҫрӗ, кӑсӑя вӗҫсе каякан еннелле тинкерчӗ, анчах нимӗн те курмарӗ.

Думая, не случилось ли там чего, Тамара открыла окно и посмотрела в ту сторону, но ничего подозрительного не заметила.

Кӑсӑя // Владислав Николаев. Килти архив