Корпус чувашского языка

Ялхуҫалӑхӗшӗн лайӑх мар ҫутҫанталӑк условийӗсемпе — шурлӑхсемпе, нӳрӗ ҫитменнипе, ялхуҫалӑхне сиенлекенсемпе тӗрлӗ зонӑсенче мӗнле кӗрешеҫҫӗ?

Как в разных зонах ведется борьба с неблагоприятными для сельского хозяйства природными условиями: с болотами, с недостатком влаги, с вредителями?

Ялхуҫалӑхӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

4. Шурлӑхсемпе кӳлӗсем Ҫутӑ шывӑн хӑш енче?

4. На каком берегу расположены болота и озера?

Пӗчӗк ҫырма // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Аманса пӗтнӗ, выҫӑскер, эпӗ нумай талӑксем хушши шурлӑхсемпе лачакасем тӑрӑх упаленнӗ.

Помоги переводом

12. Ыйтусемпе ответсен каҫӗ // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Ҫул сӑрт-тупа тайлӑмсем тӑрӑх, шурлӑхсемпе юхан шывсем урлӑ тӑсӑлать.

Дорога шла через горы и по склонам гор, через болота и реки.

VIII. Цаупере чура // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Тӑваттӑмӗш том. — Шупашкар, 2012. — 428 с. — 165–317 с.

Пирӗн пулӑ, шыв куҫнӑ май, шурлӑхсемпе ҫеҫен хирсен хушшинчи юхан шыва килсе лекрӗ.

Рыбку нашу силой перемещения воды забросило в небольшую реку, протекающую среди болот и степей.

Йӑр-йӑр // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Иккӗмӗш том. — Шупашкар, 2011. — 416 с. — 10–14 с.

Вырӑс ҫарӗ тӳснӗ мӑшкӑлшӑн Кутузов та, ҫавнашкалах Аустерлиц патӗнчи шурлӑхсемпе кӳлӗсенче вилнӗ пиншер вырӑс салтакӗсем те, хӑйсене хупӑрласа илнӗ тӑшманпа ҫапӑҫса вилнӗ пиншер геройсем те айӑплӑ пулман.

Тысячи русских солдат, погибших под Аустерлицем, в болотах и озерах, тысячи героев, сражавшихся в окружении, расстреливаемых в упор, продолжавших борьбу, так же как и Кутузов, были неповинны в поражении русской армии.

VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Полка час-часах тревога тӑрӑх ура ҫине тӑратнӑ, командир малтан полка ҫулсем тӑрӑх илсе пынӑ, унтан вӑл «ҫапӑҫса ҫӗнтернӗ ҫула» пӑрахса хӑварса, полка ҫулсӑр-мӗнсӗр, сухаламан анасемпе вӑрмансем тӑрӑх, шурлӑхсемпе юханшывсем урлӑ илсе ҫӳренӗ.

Полк часто поднимали по тревоге, и командир полка вел его вначале по дорогам, потом покидал «битый путь» и шел целиной, сквозь леса, переправлялся через болота и реки.

I сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Анчах пирӗн ҫарсем, йывӑр условисене — шурлӑхсемпе вӑрмансене тата кӳлӗсене — пӑхмасӑр, фашистсене ҫӗмӗрсе малаллах кайса пыраҫҫӗ.

Но наши войска, несмотря на трудные условия — болота, леса, озёра, — опрокидывают фашистов.

8. Командировка // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Кожедуб, И. Н. Тӑван ҫӗршывшӑн: летчик каласа пани. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 192 с.

Ҫуркунне вара, йывӑҫсем папка кӑларсан, вӑрманти уҫланкӑсенче кӑвакарнӑ кӗрпеклӗ юр ҫийӗн карӑксем мӑшӑрӑн-мӑшӑрӑн ҫӳренӗ вӑхӑтра, вӑл ҫуртне хупса кайнӑ та хӑй пӑхса ӳстерекен мӑнукӗ — тӑлӑх Васюкпа вӑрманти шурлӑхсемпе кӳлӗсем тӑрӑх эрни-эрнипе ҫухалса ҫӳренӗ.

А весной, когда на деревьях набухали почки и над посиневшими крупичатыми снегами на лесных проталинах начинали токовать глухари, он заколачивал дверь избёнки и с внучонком Васей, сиротой, воспитывавшимся у него, уходил на далёкое лесное озеро и пропадал целыми неделями.

Матвей Кузьминӑн юлашки кунӗ // Михаил Рубцов. Полевой Б.Н. Эпир — совет ҫыннисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1951. — 338 с. — 5–13 с.

Вӗсем валли шурлӑхсемпе вӑрман чӑтлӑхӗсем кӑна юлнӑ.

Им остались только болота да чащи лесные.

XXVIII // Наум Любимов. Гончар, Александр Терентьевич. Ялавпа пыракансем: 3 кӗнекеллӗ роман; Н. Я. Любимов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1955. — 456 с.

Йӗри-таврах шурлӑхсемпе йӳҫлӗхсем вӗт.

Кругом болота, трясины.

Тӑваттӑмӗш сыпӑк // Никифор Ваҫанкка, Алексей Этмен, Илле Тукташ. Алексеев, М. А. Большевиксем: роман / вырӑсларан Н. Ваҫанкка, А. Этмен, И. Тукташ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгиз, 1936. — 242 с.

Вӑрманти сукмаксемпе варсем тӑрӑх, шурлӑхсемпе нимӗҫсен тата гетманӑн патрулӗсенчен пӑрӑнса иртсе, повстанецсем нейтральнӑй зонӑн чикки патне — оккупациленӗ Украинӑна Совет Российӗнчен уйӑрса тӑракан вырӑна пухӑннӑ.

Лесными тропами, ярами и болотами, обходя немецкие и гетманские патрули, повстанцы пробирались к границе нейтральной зоны, отделявшей оккупированную Украину от Советской России.

Саккӑрмӗш сыпӑк // Николай Степанов. Герасимов, Е. Щорс: [тулли мар вӑтам шкулсем валли] / Е. Герасимов, М. Эрлих; Н. Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1940. — 208 с.

Выльӑх апачӗ туса илес тӗлӗшпе ӗҫлекен бригадӑпа пӗрле Авдотья кунӗ-кунӗпе выльӑх апачӗн пусӑ ҫаврӑнӑшӗ уйӗнче, кӗтӳ кӗтмелли вырӑнсенче, шурлӑхсемпе шыв илекен вырӑнсенче ҫӳресе ирттернӗ.

Целые дни Авдотья вместе с кормодобывающей бригадой проводила на полях кормового севооборота, на выпасах, болотах и поймах.

6. Виҫҫӗмӗш хӑвӑртлӑхпа // Александр Яндаш. Николаева, Галина Евгеньевна. Ӗҫҫинче: роман; вырӑсларан И.Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 524 с.

Чӑн та, кӑнтӑрла иртсе пыма хӑрушӑ пулнӑ, анчах шурлӑхсемпе вӑрмансем урлӑ, ҫын ҫӳрекен ҫулсемпе ялсенчен пӑрӑнса, куҫса пыма май пур.

Правда, двигаться днем опасно, но можно было держаться болот и лесов, подальше от проезжих дорог и деревень.

Саккӑрмӗш сыпӑк // Иван Васильев. Эммануил Казакевич. Ҫӑлтӑр: повесть; вырӑсларан И.С. Васильев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 1622 с.

Озеров полкӗн пӗр ҫул кӑна ӗнтӗ: нимӗҫсем йышӑнса илнӗ пунктсенчен аякран ирте-ирте кайса, мӑн ҫулсем ҫине пырса тухмасӑр, ҫын ҫӳремен ҫулсемпе тата ҫулсӑр та вӑрмансемпе, шурлӑхсемпе хӗвелтухӑҫ еннелле каймалла.

Полку Озерова оставалось одно: минуя все пункты, занятые немцами, не показываясь на большаках, пробиваться на восток пустыми проселками и бездорожьем, сквозь леса и болота.

II // Феодосия Ишетер. Бубеннов, Михаил Семёнович. Шурӑ хурӑн: роман; пӗрремӗш кӗнеке; вырӑсларан Феодосия Ишетер куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 382 с.