Корпус чувашского языка

Полярти тинӗс пӑрӗсем хушшипе ишсе ҫӳреме йывӑр.

Тяжелы условия плавания во льдах полярного моря.

Ҫурҫӗрти тинӗс ҫулӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Атӑл пӑрӗсем пӗр-пӗринпе ӑмӑртса юхнине курас текенсем пит савӑннӑ ҫуркунне ир килнипе.

Помоги переводом

1 // Петр Осипов. Осипов П.Н. Пиччӗшӗпе шӑллӗ: роман. Шупашкар: Чӑваш чӗнеке издательстви, 1977. — 352 с.

Кайри урисем ҫине ҫӗкленнӗ, пуҫӗсемпе чӗрнисенчен тумла пӑрӗсем усӑннӑ хура лаша кӗлеткисем ларакан Нарвски воротӑран пуҫласа, пӑрланнӑ тротуар тӑрӑх — хӗрарӑмсем, стариксем, ҫамрӑк ачасем вӑрӑм черете тӑрса тухнӑ; вӗсем пурте чӗмсӗр, ҫиллессӗн тӑраҫҫӗ, хӑшпӗрисем ҫурт стенисем ҫине тайӑннӑ; теприсем, нумай сехет хушши кӗтсе тӑнӑ чухне, хӑйсенчи ӑшша март ҫилӗнчен сыхлас тенипе пӗтӗм пит-куҫӗсене кивелнӗ тумтир ҫухисемпе витсе тӑраҫҫӗ.

От Нарвских ворот, где вздымались черные кони с сосульками на копытах и мордах, далеко по обледенелому тротуару стояла очередь — женщины, старики, подростки: молча, угрюмо, иные привалясь к стене дома, иные уйдя всем лицом в поношенные воротники, чтобы уберечь от мартовского ветра хоть капельку тепла за долгие часы ожидания.

8 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Пирӗн Ҫӗр ҫинче ҫурҫӗр пӑрӗсем (сӑмахран, Гренландире, Антарктидӑра) пиншер ҫул таран выртаҫҫӗ, мӗншӗн тесен вӗсем питӗ хулӑн.

У нас на Земле полярные льды (например, в Гренландии и Антарктиде) держатся тысячами лет, потому что толщина их огромна.

Марс // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Ҫӗпӗрти ҫав тери анлӑ юханшыв пӑрӗсем кайса пӗтнӗ, ҫынсем ӗнтӗ сулӑ юхтарма тытӑннӑ — ҫав тери пысӑк та йывӑр пӗренесене юхтарнӑ.

По широченным сибирским рекам уже прошел лед, сейчас сплавляли лес — огромные, тяжелые бревна.

Тарни // Василий Алагер. Герман, Ю. Феликс Дзержинский: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 66 с.

Ирпе сивӗччӗ, халӗ ҫивиттисем айӗнчи тумла пӑрӗсем макӑрма пуҫланӑ.

С утра еще было холодно, а теперь под крышами заплакали сосульки.

Ҫирӗм пӗрремӗш сыпӑк // Наум Любимов. Носов Н.Н. Витя Малеев шкулта тата килте: повесть; Н.Любимов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 202 с.

Ҫанталӑк мӗнле тӑнине сӑнас, тинӗс пӑрӗсем ӑҫталла куҫнине тӗпчесе пӗлес тӗлӗшпе Ҫурҫӗрти Пӑрлӑ океан ҫыранӗсемпе ун ҫинчи пӗтӗм утравсем ҫине тӗпчев станцийӗсем тума пуҫларӗҫ, наукӑпа тӗпчев енӗпе урӑх ӗҫсем те тума тытӑнчӗҫ.

По всему побережью Северного Ледовитого океана и на его островах стали строить научные станции, чтобы следить за погодой, изучать характер и движение льда, проводить другие научные наблюдения.

«Челюскин» пӑрахут ишни // Куҫма Чулкаҫ. Водопьянов М.В. Поляр лётчикӗ: калавсем; Куҫма Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 248 с.

Нагурский тӗнчере пӗрремӗш хут Арктика пӑрӗсем ҫийӗпе вӗҫнӗ.

Нагурский первый в мире летал над льдами Арктики.

Вуниккӗмӗш сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Водопьянов М.В. Валерий Чкалов: повесть; Куҫма Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959. — 214 с.

Февралӗн 13-мӗшӗнче («13-мӑш число телейсӗр тесе ахаль каламаҫҫӗ ҫав», тет Шура хуйхӑллӑн) Арктика пӑрӗсем пӑрахута хӗстерсе лартнӑ, вӗсем вӑйлӑ хӗснипе пӑрахутӑн сулахай борчӗ шӑтнӑ, икӗ сехетрен вара «Челюскин» шыв тӗпне анса кайнӑ.

13 февраля («Вот, не зря говорят: тринадцатое — число несчастливое!» — горестно сказал Шура) льды Арктики раздавили пароход: их мощным напором разорвало левый борт, и через два часа «Челюскин» скрылся под водой.

«Челюскин!» // Макар Хури. Космодемьянская Л.Т. Зойӑпа Шура ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 232 с.

Кӑнтӑрла ҫурт тӑррисенчен тумла юхрӗ, ҫуртсен кӑвак стенисем тарласа ерипен пӑс кӑларса тӑчӗҫ, каҫ пулас умӗн вара пур ҫӗрте те тӗксӗммӗн шуралнӑ тумла пӑрӗсем усӑнса тӑни курӑнчӗ.

Днем капало с крыш, устало и потно дымились серые стены домов, а к ночи везде смутно белели ледяные сосульки.

XXIII // Леонид Агаков. Горький, Максим. Амӑшӗ: [Роман] / М. Горький. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1968. — 362 с.

Тӑпрас хӗрринче, кӑнтӑрла хӗвел хӗртнӗ чух пӳрт ҫийӗнчен тумла пӑрӗсем татӑлса ӳкнӗ вырӑнта, икӗ ҫерҫи сиккеленӗ.

У кромки завалинки, там, куда днем, при солнцепеке, с соломенной крыши падали рыжие прозрачные сосульки, копошились два воробья.

Вӑрман сыхлавҫи // Асклида Соколова. Алексеев, Михаил Николаевич. Ҫӑкӑртан асли ҫук: [повеҫ] / М. Н. Алексеев. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1967. — 192 с.

Нӳрӗ ҫил юр кӗлеткен хулпуҫҫийӗсене катӑлтарма пуҫланӑ ӗнтӗ, шлемӗ ҫинче тумла пӑрӗсем ҫакӑнса тӑраҫҫӗ, хӑй пурпӗр инҫете пӑхать, сивлек тинӗс курӑнать пуль ӑна.

Влажный ветер изъел его плечи, на шлеме висели сосульки, а все-таки он глядел далеко, он еще видел суровое море.

XVIII // Асклида Соколова. Фраерман Р.И. Динго йытӑ е пӗрремӗш юрату ҫинчен. Повесть. Чӑвашла Соколова А. А куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1983. — 128 с.

Патак шӑкӑлт-шакӑлт турӗ те тӗмсем кӑштӑртатса хускалчӗҫ, вӗсем ҫинчен ҫӗре тумла пӑрӗсем, шӑннӑ юр муклашкисем татӑлса анчӗҫ.

Палка застучала, кусты шевельнулись, шурша, с них посыпались на землю сосульки и смерзшиеся лепешки снега.

Вунтӑваттӑмӗш сыпӑк // Тани Юн. Лев Кассиль. Кӗҫӗн ывӑл урамӗ: повесть. Тани Юн куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР Государство Издательстви, 1953.

Патрак пиҫен ҫинчи йӗп вӗҫӗ пек тумла пӑрӗсем ачасен питҫӑмартисене чикеҫҫӗ, ӳте кӑтӑкласа, ӗнсе хыҫне кӗре-кӗре каяҫҫӗ.

Ледышки кололи щеки, щекотно лезли за шиворот.

Вуннӑмӗш сыпӑк // Тани Юн. Лев Кассиль. Кӗҫӗн ывӑл урамӗ: повесть. Тани Юн куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР Государство Издательстви, 1953.

Ҫӗрле шӑчӑ ҫине сарса ҫакнӑ тетелсем, ҫурхи шыва путнӑ темӗн тӑршшӗ туратсем пек, капӑрлатнӑ чӑрӑшлӑх евӗрлӗ курӑнаҫҫӗ; унӑн ҫурма тӗттӗм хӳттинче вылямалли япаласем, хӑрушӑ пысӑк чӗрчунсем, пулӑсем ялтӑртатаҫҫӗ, хрусталь тумла пӑрӗсем ҫакӑнса тӑраҫҫӗ — кусем уйӑх ҫутин пайӑркисем ҫутатнӑ тетел ҫинчен ӳкекен шыв тумламӗсем янӑраҫҫӗ.

И ночью это было похоже на полузатопленный, далеко раскинувший по воде ветви, фантастически украшенный ельник, в сумрачной сени которого поблескивают диковинные игрушки, чудища, рыбы, свисают хрустальные сосульки.

Тӑххӑрмӗш сыпӑк // Тани Юн. Лев Кассиль. Кӗҫӗн ывӑл урамӗ: повесть. Тани Юн куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР Государство Издательстви, 1953.

Ҫав тери хытӑ ахӑлтатса кулнипе тумла пӑрӗсем, татӑла-татӑла ӳкрӗҫ.

Взрыв неслыханного хохота оббил ледяные сосульки с крыши.

11-мӗш сыпӑк // Наум Урхи, Никифор Ваҫанкка, Илле Тукташ, Уйӑп Мишши. Михаил Шолохов. Уҫнӑ ҫерем: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Наум Урхи, Никифор Ваҫанкка, Илле Тукташ, Уйӑп Мишши куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959