Корпус чувашского языка

Ҫак хисепе С.Н.Абукина (Хырай Ӗнел вӑтам шкулӗ), С.Ю.Токмакова (Комсомольскинчи «Колосок» ача сачӗ), Г.Г.Асейнова (Хирти Явӑш тӗп шкулӗ), И.П.Кириллова (Нӗркеҫ вӑтам шкулӗ), Н.Н.Ахметзянова (Урмел вӑтам шкулӗ), Г.И.Зейдуллина (Чӗчкен тӗп шкулӗ) тивӗҫрӗҫ.

Помоги переводом

Профессире ҫитӗнӳ тӑвакансене чысларӗҫ // А.АНТОНОВА. http://kasalen.ru/2022/10/07/%d0%bf%d1%8 ... 0%d1%80ec/

«Чи лайӑх шкул хаҫачӗ» номинацинче 1-мӗш вырӑна Г.Е. Егоров ячӗллӗ Вӑрмарти вӑтам шкулти «Голос школы», 2-мӗш вырӑна Пысӑк Енккассинчи вӑтам шкулти «Перекресток», 3-мӗш вырӑна Кивӗ Вӑрмарти вӑтам шкулти «Переменка» йышӑннӑ.

Помоги переводом

Шкул хаҫачӗ те кӑлараҫҫӗ, конкурссегне те ӑнӑҫлӑ хутшӑнаҫҫӗ // И.ДАНИЛОВА. http://gazeta1931.ru/gazeta/9347-pallash ... r-20-05-22

Тинӗс шайӗнчен 2440 метр ҫӳлерех вырӑнта вӑтам ҫанталӑк тӑрӑхӗ сарӑлса выртать — кунта ҫулталӑкри вӑтам температура 16° С яхӑн тӑрать, ҫумӑрӑн вӑтам норми 1270 мм пуҫласа 1780 мм таран танлашать.

Выше 2440 м над уровнем моря лежит зона умеренного климата со среднегодовой температурой около 16°С и средней нормой осадков от 1270 до 1780 мм.

Эфиопи географийӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1% ... 0%B9%D3%97

Чӑваш Республикин «Чӑваш Республикинче вак тата вӑтам предпринимательлӗхе аталантарасси ҫинчен» 2009 ҫулхи юпа уйӑхӗн 19-мӗшӗнчи 51 №-лӗ саккунӗн (Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн ведомоҫӗсем, 2009, 82 №; 2010, 87 №; «Республика» хаҫат, 2012, чӳк уйӑхӗн 22-мӗшӗ; Чӑваш Республикин Саккунӗсен пуххи, 2013, 11 №; 2015, 12 №; 2016, 6, 11 №-сем) 8 статйин 1-мӗш пайне улшӑну кӗртес, унта «вак тата вӑтам предпринимательлӗхе укҫа-тенкӗпе тивӗҫтерекен микрофинанс организацийӗсем» сӑмахсем хыҫҫӑн «тата (е) вак тата вӑтам предпринимательлӗх субъекчӗсене пулӑшу паракан инфратытӑма йӗркелекен организацисем» сӑмахсем хушса хурас.

Внести в часть 1 статьи 8 Закона Чувашской Республики от 19 октября 2009 года № 51 «О развитии малого и среднего предпринимательства в Чувашской Республике» (Ведомости Государственного Совета Чувашской Республики, 2009, № 82; 2010, № 87; газета «Республика», 2012, 22 ноября; Собрание законодательства Чувашской Республики, 2013, № 11; 2015, № 12; 2016, № 6, 11) изменение, дополнив ее после слов «микрофинансовые организации, предоставляющие микрозаймы субъектам малого и среднего предпринимательства» словами «и (или) организациям, образующим инфраструктуру поддержки субъектов малого и среднего предпринимательства,».

Чӑваш Республикин «Чӑваш Республикинче вак тата вӑтам предпринимательлӗхе аталантарасси ҫинчен» саккунӗн 8 статйине улшӑну кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон №21 от 07 марта 2019 г.

2018 ҫул тӗлне врачсен вӑтам ӗҫ укҫи регионти вӑтам ӗҫ укҫи шайӗнчен икӗ хут, вӑтам тата кӗҫӗн сыпӑкри ӗҫченсен ӗҫ укҫи – пӗрре ҫурӑ хут пысӑкрах пулӗ.

К 2018 году средняя заработная плата врачей должна в два раза превысить средний уровень зарплаты по региону, а заработная плата среднего и младшего медицинского персонала – в полтора раза.

Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ Михаил Игнатьев Патшалӑх Канашне янӑ Ҫыру (2013) // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/chuv/hierarhy.aspx?gui ... 65c49c7222

Сывлӑха сыхлас ӗҫе модернизацилемелли программа шайӗнче врачсене тата медицинӑн вӑтам сыпӑкри ӗҫченӗсене хушма тӳлев пама палӑртнине пула республикӑри врачсен малтан шутласа ҫирӗплетнӗ уйӑхри вӑтам ӗҫ укҫи 2012 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне 23 503 тенкӗпе танлашнӑ, медицинӑн вӑтам сыпӑкри ӗҫченӗсен вара – 13 502 тенкӗпе.

В результате введения дополнительной оплаты врачам и среднему медицинскому персоналу в рамках Программы модернизации здравоохранения среднемесячная номинальная начисленная заработная плата врачей в республике по состоянию на 1 ноября 2012 г. составила 23 503 рубля, средних медицинских работников – 13 502 рубля.

Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ Михаил Игнатьев Патшалӑх Канашне янӑ Ҫыру (2013) // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/chuv/hierarhy.aspx?gui ... 65c49c7222

Пӗр ҫын тӑкаклакан электроэнерги виҫи — 182 киловатт-сехет, пӗтӗм Индири вӑтам вӑтам кӑтарту вара 631-пе танлашать.

Потребление электроэнергии на душу населения составляет 182 киловатт-часа, по сравнению с 631 среднеиндийским.

Сикким // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A1%D0%B8%D ... 0%B8%D0%BC

Смоленскра вӗреннӗ, 1941 ҫулта Борис Васильев Воронежӑн Образцоври 5-мӗш №-лӗ вӑтам шкулӑн 9-мӗш класӗнчен (халӗ — 28-мӗш № вӑтам шкул, Фридрих Энгельс урамӗ енчи ҫурт стени ҫине Б. Л. Васильева асӑнса асӑну хӑми вырнаҫтарнӑ) вӗренсе тухнӑ.

Учился в Смоленске, в 1941 году Борис Васильев окончил 9-й класс воронежской Образцовой средней школы № 5 (ныне — средняя школа № 28, на здании со стороны улицы Фридриха Энгельса размещена мемориальная доска в память о Б. Л. Васильеве).

Васильев, Борис Львович // Владимир Андреев. https://cv.wikipedia.org/w/index.php?tit ... ction=edit

Сивӗ климатран вӑтам сивӗ, унтан вӑтам ӑшӑ, чи кӑнтӑрта тата ӑшӑ климат та пулса тӑрать.

Климат из холодного становится умеренно-холодным, затем умеренным, а на самом юге — даже умеренно-теплым.

II. ССР Союзӗн ҫутҫанталӑкӗпе халӑх пурӑнӑҫӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

(Глобус ҫинче тата полушарисен картти ҫинче ҫурҫӗрти вӑтам тӑрӑхпа кӑнтӑрти вӑтам тӑрӑха тупӑр).

(Найдите на глобусе и карте полушарий северный и южный умеренные пояса.)

Вӑтам тӑрӑхсенчи ҫутҫанталӑк // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Чӑннипе каласан, ӑшӑ тӑрӑхӗсем хушшинче паллӑ чикӗсем ҫук: шӑрӑх тӑрӑх майӗпе вӑтам тӑрӑх пулса каять, вӑтам тӑрӑхсем сивӗ тӑрӑх пулса каяҫҫӗ.

На самом деле между тепловыми поясами нет резкой границы. Жаркий пояс постепенно переходит в умеренные пояса, а умеренные пояса постепенно переходят в холодные.

Ҫӗр чӑмӑрӗ ҫинчи ӑшӑ тӑрӑхӗсем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Тропиксемпе поляр ункисем хушшинче ҫурҫӗрти вӑтам тӑрӑхпа кӑнтӑрти вӑтам тӑрӑх выртаҫҫӗ.

Между тропиками и полярными кругами находятся северный и южный умеренные пояса.

Ҫӗр чӑмӑрӗ ҫинчи ӑшӑ тӑрӑхӗсем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Сивӗ тӑрӑхсемпе шӑрӑх тӑрӑхсем хушшинче икӗ вӑтам тӑрӑх пур: ҫурҫӗрти тата кӑнтӑрти вӑтам тӑрӑхсем.

Между холодными и жаркими поясами находятся два умеренных пояса — северный и южный.

Ҫӗр чӑмӑрӗ ҫинчи ӑшӑ тӑрӑхӗсем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Пиллӗкмӗш класран пуҫласа вӑтам шкул пӗтериччен – Тимешри вӑтам шкулта.

Помоги переводом

Хӑй телейне ют ҫӗртре шыраман // Елена ВАЛИЕВА. https://ursassi.ru/articles/kun-ul-ka-al ... an-3444420

ПР Ял хуҫалӑх министерствинче грант «Агростартап» «Пӗчӗк тата вӑтам предпринимательлӗх тата уйрӑм предпринимательлӗх пуҫарулӑхне пулӑшасси» наци проекчӗ шайӗнчи регионти «Акселераци тата вӑтам предпринимательлӗх субъекчӗсен акселерацийӗ» проект тӑрӑх уйӑрнине ӑнлантарса панӑ.

В Минсельхозе РБ пояснили, что грант «Агростартап» выделяется по региональному проекту «Акселерация субъектов малого и среднего предпринимательства» в рамках национального проекта «Малое и среднее предпринимательство и поддержка индивидуальной предпринимательской инициативы».

Пушкӑртра Давлекан фермерӗ нацпроекта пула кӑмӑс тӑвакансен йӑхне ӑнӑҫлӑ малалла тӑснӑ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/natsi-proekc ... sn-3367913

1987—2010 ҫулсенче Кӗҫӗн Ҫӗрпӳел вӑтам шкулӗнче, унтан Аслӑ Чурачӑк тата Асанкасси вӑтам шкулӗсенче тӑрӑшнӑ.

Помоги переводом

Юратнӑ ӗҫре, ҫитӗнӳсен ҫулӗпе // Наталья Калашникова. http://kasalen.ru/2023/08/18/%d1%8e%d1%8 ... %bf%d0%b5/

Ҫак задачӑна парти икӗ тапхӑрта татса парать: малтанхи вунӑ ҫул хушшинче шкул ҫулне ҫитнӗ мӗн пур ачасене вун пӗр ҫул вӗренмелли вӑтам шкултан вӗрентсе кӑларса пӗтӗмӗшле тата политехникӑлла пӗлӳсем параҫҫӗ, халӑх хуҫалӑхӗнче ӗҫлекен, тивӗҫлӗ пӗлӳ илеймен ҫамрӑксене вара 8 клас чухлӗ верентессине обязательнӑй йӗркепе пурнӑҫлаҫҫӗ; тепӗр вунӑ ҫуллӑхра вара пурне валли те вӑтам шкул пӗтерме майсем туса параҫҫӗ.

Помоги переводом

Коммунизм культури // И.А. Маркелов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 2(95)№ — 80-88 с.

1939 ҫулта кашни пин ҫын пуҫне аслӑ шкултан вӗренсе тухнисем ултӑ ҫын, вӑтам тата ҫичӗ ҫул вӗренмелли шкулсем пӗтернисем 77 ҫын пулнӑ пулсан, 1959 ҫул тӗлне кашни пин ҫын пуҫне 18 ҫын аслӑ шкултан вӗренсе тухнӑ тата 263 ҫын вӑтам шкулпа ҫичӗ ҫул вӗренмелли шкулсенче пӗлӳ илнӗ.

Помоги переводом

Коммунизм культури // И.А. Маркелов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 2(95)№ — 80-88 с.

Фестивальте вырӑнсем ҫакӑн пек пайланчӗҫ: 1-мӗш вырӑн — Комсомольски 2-мӗш вӑтам шкулӗнчи «Росток» театрӑн; 2-мӗш вырӑн — Аслӑ Чурачӑк вӑтам шкулӗнчи «Юные таланты» театрӑн.

Помоги переводом

Шкул театрӗсем пултарулӑхне кӑтартрӗҫ // Любовь ШУРЯШКИНА. http://kasalen.ru/2023/05/19/%d1%88%d0%b ... %82%d1%80/

Комсомольски 1-мӗш вӑтам шкулӗнче вӗренекен Иван Гончаров умӗнче, кӑҫал вӑтам шкулпӗтерекен нумай ачанни пекех, кӗҫех яваплӑ тапхӑр пуҫланать.

Помоги переводом

Ӑнтӑлу хӗлхемӗ вӑй парса тӑрать // Юрий Гаврилов. http://kasalen.ru/2023/04/25/%d3%91%d0%b ... %82%d1%8c/