Поиск
Шырав ĕçĕ:
РФ Президенчӗ Владимир Путин Ленинград хулине фашистсен блокадинчен ирӗке кӑларнӑранпа 80 ҫул ҫитнине халалласа ««Ленинграда хӳтӗленӗшӗн» медале е «Блокадӑллӑ Ленинград ҫынни» палла тивӗҫнӗ Раҫҫей Федерацин гражданинӗсене пӗр хутчен тӳлевпе тивӗҫтересси» ҫинчен калакан указа алӑ пуснӑ.
Ленинград блокадине лекнисене 50-шар пин тенкӗ тӳлӗҫ // Ирида Матниязова. https://ursassi.ru/news/novosti/2023-09- ... -l-3445555
Суйлав ҫӗнтерӳҫисем Санкт-Петербургпа Ленинград облаҫӗнче «Мӑнуксен» слетӗнче январӗн 25-мӗшӗнчен пуҫласа 29-мӗшӗччен пулӗҫ, Ленинграда фашистсен блокадинчен пӗтӗмпех ирӗке кӑларассине халалланӑ астӑвӑм мероприятисене хутшӑнӗҫ.
Хула-герой Ленинград Ҫӗнтерӳ мӑнукӗсене кӗтет! // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/obshchestvo/ ... et-3464608
Январь уйӑхӗнче Ленинград фронтӗнчи ҫарсем Ленинград блокадине татса тухрӗҫ.В январе войска Ленинградского фронта прорвали блокаду Ленинграда.
Пирӗн «столица» // Уйӑп Мишши. Медведев Д.Н. Ровно патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 246 с.
Ӑна ҫакӑнта, Ленинградра, Ленинград фронтӗнче урӑх шырамалла та мар-и-ха?Не предпринять других поисков здесь, в Ленинграде, и на Ленинградском фронте?
Вунулттӑмӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951
Пурне те куртӑм эп, пурне те ӑнлантӑм: пытарса усракан зенит батарейисем вырнаҫнӑ Марсовӑй уйри пахчасене те, Ленинградри ытарма ҫук ҫӗкленнӗ ешӗл йывӑҫсемпе чечексене те; капӑрланса тӑран хулана та куртӑм эпӗ, — епле 1942 ҫулхи ҫуркунне Ленинград урамӗсене виҫҫӗр пин ҫын тухса пӗтӗмпех тирпейлӗх кӳни ҫинчен кунта тухса килес умӗн ҫеҫ хаҫатсенче вуланӑччӗ эпӗ.
Вунтӑваттӑмӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951
— Ленинград фронтӗнчен килнисем Ленинград ҫинчен каласа параҫҫӗ, ҫав хӗл, чӑн, хавасланмалли хыпарсемех ҫукчӗ-ха.
Вуниккӗмӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951
Саня В. профессорпа та курнӑҫнӑ, вӑл хайхи «Св. Мария» куҫса пынӑ май утрав тупаканни, В. Саньӑпа питӗ ыррӑн калаҫнӑ, Саня ҫак илемлӗ те пысӑк Ленинградра, ҫак хулара летчиксен шкулӗнче вӗреннӗрен вара юратса тӑрать — Заполярьери шӑплӑх хыҫҫӑн — Ленинград!
Вуннӑмӗш сыпӑк // Валентин Урташ, Илпек Микулайӗ. Вениамин Каверин. Икӗ капитан. Валентин Урташпа Николай Илпек куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951
Унӑн асаилӗвӗн пӗр сыпӑкӗпе сире те паллаштарам эппин: «...Вӑрҫа эпир 1941 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 27-мӗшӗнче тухса кайрӑмӑр. Йӗпреҫе ҫитрӗмӗр, кунта лашасем пуҫтартӑмӑр та пуйӑса лартӑмӑр. Темиҫе кун кайнӑ хыҫҫӑн Мускава ҫитрӗмӗр. Тӗп хуларан Ленинград еннелле выртакан ҫул ҫинчи ҫар ҫыннисем хатӗрлекен Боровичи хулинче чарӑнтӑмӑр. Фронт валли пухнӑ лашасене шӑпах ҫавӑнта антарса хӑвартӑмӑр. Хамӑра Ленинграда илсе кайрӗҫ. Тӑван ҫӗршывпа Финлянди чиккине хӳтӗленӗ ҫӗрте тӑтӑмӑр, финсемпе ҫапӑҫӑва кӗме те тӳр килчӗ. 900 кун пынӑ блокадӑна та чӑтса ирттерме тиврӗ. Блокада ункине татса янӑ ҫӗре те хутшӑннӑ. 1943 ҫулта Синявино текен шурлӑхлӑ вырӑнта ҫапӑҫрӑм. Кунта 5 кун ӑша пӗр татӑк апат ямасӑр пурӑнтӑмӑр. Шӑпах ҫав тытӑҫура мана йывӑр амантрӗҫ. Госпитальте ҫур ҫул сывалма тиврӗ. Самайлансан фронта тепӗр хут ӑсантӑм. Эстоние, Литвана, Новгород, Псков хулисене ирӗке кӑларассишӗн пынӑ хӗрӳ ҫапӑҫусенче пултӑм. Пирӗн ҫарсем малаллах шурӗҫ, тӑшмана хӑваласа Польша ҫӗрне кӗтӗмӗр. Ӑна ирӗке кӑларнӑ хыҫҫӑн Хӗвелтухӑҫ Пруссие фашистсен тыткӑнӗнчен хӑтарма пырса ҫитрӗмӗр. Пӗррехинче /пуш уйӑхӗччӗ ун чухне/ Висла шывӗ урлӑ кимӗпе каҫнӑ чухне пирӗн ҫине нимӗҫ самолечӗсем бомба тӑкма тытӑнчӗҫ. Вӑйлӑ хум пырса ҫапнипе кимӗ ҫаврӑнса ӳкрӗ. 20 салтакран пӗр эпӗ кӑна чӗрӗ юлтӑм пуль. Мана салтак шинелӗ хӑтарса хӑварчӗ. Кимӗ ҫине лариччен тӳмесене вӗҫертсе янӑччӗ. Шинель шыв ҫинче ҫунат пекех сарӑлса выртрӗ, путма памасӑр анлӑ юханшыв урлӑ тӗрӗс-тӗкеллӗн ишсе каҫма пулӑшрӗ. Ҫыран хӗррине ҫитсен пӗр йывӑҫ тураттинчен ярса тытрӑм. Мана, вӑйран кайнӑскере, хамӑр салтаксем асӑрхарӗҫ, шывран тухма пулӑшрӗҫ. Витӗрех йӗпеннӗ тумтире улӑштарса тӑхӑнтартрӗҫ, ҫур черкке спирт ӗҫтерчӗҫ. Саперсен ушкӑнӗпе пӗрле тепӗр кимӗ ҫине ларса Висла урлӑ каҫрӑмӑр. Нимӗҫсене хӑваларӑмӑр. Кунта пысӑках мар завод пурччӗ /спирт завочӗ пулнӑ иккен-ха вӑл/. Ӑна фашист йыттисенчен туртса илессишӗн ир пуҫласа каҫченех ҫапӑҫрӑмӑр. Шӑпах ҫавӑнта пирӗн ҫарсен артиллерийӗ атакӑлама тытӑнчӗ. Эпир те, пехотӑрисем, тӑшман ҫине хӑюллӑн кӗрсе кайрӑмӑр. Мана кунта каллех амантрӗҫ, тепӗр 2 уйӑх госпитальте выртрӑм. Сывалсан Мурманск хулинчен эшелонпа Япони еннелле илсе кайрӗҫ, кунта Япони самурайӗсемпе тытӑҫма тиврӗ. 1945 ҫулхи чӳк уйӑхӗнче нумай хут аманнӑ салтаксене киле ямалли ҫинчен калакан приказ тухрӗ».
Салтак шинелӗ ҫӑлса хӑварнӑ // Роза ВЛАСОВА. «Хыпар», 2016, пуш, 18; 35-36№
Революци хыҫҫӑнхи тапхӑрта пирӗн халӑх ҫи-пуҫне Т.М. Акимова (Саратов), Д.И. Архангельский (Ульяновск), Н.И. Гаген-Торн, Г.А. Никитинпа Т.А. Крюкова (Ленинград) тӗпченӗ.
Кӳртӗм // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.
1938 ҫулхи акан 18-мӗшӗнче Ленинград ҪО АБТВ Управленийӗн 3-мӗш уйрӑмӗн начальник пулӑшуҫине лартнӑ.
Максимов Георгий Максимович // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9C%D0%B0%D ... 0%B8%D1%87
1926 ҫулхи авӑнӑн 15-мӗшӗнчен пуҫласа — стрелоксен 16-мӗш дивизийӗн 46-мӗш стрелоксен полкӗн взвод командирӗ (Ленинград ҪО).
Максимов Георгий Максимович // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9C%D0%B0%D ... 0%B8%D1%87
Ленинград ҫыннисем, тӑшмана хирӗҫ паттӑррӑн ҫапӑҫнипе пӗрлех, нумай ӗмӗрсем хушши пухса пынӑ искусство произведенийӗсене ҫӑлса хӑварма тӑрӑшнӑ.
Пирӗн хӗрарӑм-художниксем // Алексей Григорьев. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 99–101 с.
Ленинград хулине фашистсем хупӑрласа илнӗ, историллӗ хулана ним хӗрхенмесӗр аркатма васканӑ.
Пирӗн хӗрарӑм-художниксем // Алексей Григорьев. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 99–101 с.
Ленинград ункӑра.
Ял тавра кашкӑрсем ҫӳреҫҫӗ // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.
Ленинград купӑсӗ.
Яла ҫӗнӗ ҫынсем килсен // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.
— Ленинград, Ярцево, Старая Русса, Брянск патӗнче вӑйлӑ ҫапӑҫусем пыраҫҫӗ.
«Вилнӗ-шим эпӗ?..» // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.
Асли, Ваҫлей, вӑрҫӑн пӗрремӗш ҫулӗнчех, Мускава хӳтӗлесе, вӑталӑххи — Ванюш вилмелле аманнӑ, Ленинград ҫывӑхӗнче ҫӗре кӗнӗ.
Асӑну // Николай Сорокин. Сорокин Н.М. Тӑлӑх арӑм минтерӗ. Савнисен романӗ. – Шупашкар: «Ҫӗнӗ Вӑхӑт», 2019. – 216 с.
Чи паха портсем: Балтика тинӗсӗн Фин заливӗ хӗрринче — Ленинград тата Таллин, Рига заливӗ хӗрринче — Рига; Хура тинӗс хӗрринче — Одесса, Батуми; Япони тинӗсӗ хӗрринче — Влодивосток.
Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Ялхуҫалӑх ӗҫӗпе пурӑнакан Российӑра уйрӑм шултра промышленноҫлӑ центрсем палӑрса тӑнӑ: Петербург (халь Ленинград), Мускав, Донбасс.
Промышленность // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.
Ҫак хуласене паллӑ тӑвӑр: Минск, Львов, Белосток, Каунас, Вильнюс, Рига Таллин, Ленинград, Хусан, Киев, Мускав, Горький, Калинин, Иваново.Отметьте следующие города: Ленинград, Казань, Киев, Москву, Горький, Калинин, Иваново.
Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.